Mutfak Tasarımında Renk Seçimi

Mutfak Tasarımında Renk Seçimi
Mutfak tasarımıyla ilgili malzeme seçimleri tamamlandıktan sonra bu malzemelerin hangi renklerde olacağına karar verilmesi gerekmektedir. Bu amaçla mekanın aydınlık düzeyi ve boyutlarının ne olduğu, nasıl bir atmosfer istendiği gibi sorular sorulmalı ve elde edilen cevaplar yardımıyla en uygun seçimler yapılmalıdır.

Çevreyle olan duyusal etkileşimimizin ağırlıklı kısmı, ışık ve renk uyaranlarının oluşturduğu görsel algılamalarımıza dayanmaktadır. Işık frekansının belli bir orandaki yoğunlaşması sonucunda ortaya çıkan renkler ise içerdikleri düşük yada yüksek titreşimli enerjiyle insan psikolojisi ve davranışları üzerinde etkili olurlar. Renklerin psikolojik etkileri, insanın zihinsel aktivitelerini, fiziksel performansın, psiko sosyal durumunu etkilemekte, insan-donanım-çevre sistemi içinde önemli bir rol üstlenmektedir. Bir rengin yansıttıği ışık miktarına göre bir “değeri”, aynı renk ailesinin değer ve doygunluk açısından ayrılan ancak yakın ilikileri görülen derecelenmeye baglı “tonu”, görsel şiddetine ve saflığına göre de bir “doygunlugu” söz konuşur. Rengi tarifleyen bu üç değişken ise iç mekan algısında önemli rol oynamaktadır. Başka bir değişle her şeyiyle aynı olan bir mekanda yalnızca renkler hatta rengin tonları değiştirilerek çok farklı atmosferler yaratılabilir. (1) Sağocak M.D. (2005), s. 77-78

Lacivert:
Lacivert; sonsuzluğu, otoriteyi ve verimliliği ifade eder. Ayrıca sağlamlığıda simgelediği için insanlar üzerinde güven duygusu uyandırır.
Mekanın oldugundan daha küçük algılanmasına neden olan bu rengin geniş yüzeylerde kullanılmasi isteniyorsa mutfağın büyük ve aydınlık olması gerekmektedir. Ancak mutfak küçük ya da az ışık alıyorsa yaratacağı koyu ve karanlık etki beyaz ya da gri gibi açık bir renkle birlikte kombine edilerek hafifletilebilir.

Mavi:
Mavi; tazelik, serinlik ve rahatlik duygulari uyandırır. Açık tonları ferahlık verir ve mekanın oldugundan daha büyük algılanmasını sağlar. Ancak geniş yüzeylerde kullanıldığında kasvetli bir ortam yaratabilir.
Yapilan araştırmalar mavi rengin kırmızının aksine yeme hissini azalttığını göstermiştir. Bu nedenle mutfakta tek başına kullanılması önerilen bir renk değildir. Maviyle birlikte lacivert, beyaz, açık gri, açık kahverengi gibi renkler, kayın ağacı ya da metal gibi malzemeler kullanılarak değişik kombinasyonlar oluşturulabilir.

Turuncu:
Turuncunun canlı tonları enerji verir. Terra kotta ve şeftali tonları mekana sıcaklık kazandırır. Bu renk geniş alanlarda kullanılabilir. Ayrıca sarıdan sonra detayları vurgulamak için en çok tercih edilen renklerden biridir. Turuncu özellikle beyaz, açık sarı, krem ve griyle uyum sağlar. Malzeme olarak ahşap ya da metalle birlikte kullanıldığında hoş bir kombinasyon yaratır.

Mor:
Mor; insanın kendine güven duygularını harekete geçirir. Açık tonları olan lavanta, leylak ve orkide ise ferahlık verir. Koyu tonlari geniş yüzeyler için çok uygun değildir ancak vurgu rengi olarak idealdir. Mor, parlak ve göz alıcı renklerle bir arada kullanılabilir. Malzeme olarak ise çelik, krom ve açık renk ahşaplarla uyum saglar.

Yeşil:
Yeşilin güven ve huzur veren dinlendirici bir etkisi olduğu bilinmektedir. Doğayı çağrıştırdığından özellikle country stili mutfakların ana rengidir. Açık tonları için bir sınıflama yokken koyu tonlarının belirli bölgelerde ve az miktarda kullanılması önerilmektedir. Yeşil rengin hakim oldugu bir mutfakta zemin kaplaması ahşaptan yapılabilir. Ayrıca taş, tuğla ve hasırla büyük bir uyum sağlar. Başka bir renkle kombine edilmek istendiğinde ikinci renk olarak krem, beyaz ya da karamel tercih edilebilir.

Kırmızı:
Kırmızının iştah arttırdığı herkes tarafından bilinir. Hatta bu nedenle bir çok fastfood firmasının amblemi kırmızı renkte tasarlanmıstır. Ayrıca mekanda belirli oranda kırmızı kullanılması enerji verecektir. Ancak geniş yüzeylerde rahatsız edici olabilir. Bu nedenle başka renk ve malzemelerle kombine edilmeye çalışılmalıdır. Kırmızıyla birlikte beyaz, siyah, gri, turuncu renkleri ya da çelik, krom kullanılarak hoş bir uyum yakalanabilir.

Sarı:
Sari; Mutfakta en çok tercih edilen renklerden biridir. Yumuşak tonları nese verir ve olumlu duygular uyandırır. Özellikle açık tonlarının insanları mutlu ettiği gözlenmiştir. Parlak sarı dikkat çekmesi istenen ayrıntıları vurgular ve mekanı aydınlatır. Ancak bu ton fazla miktarda kullanıldığında rahatsız edici olabilir. Çelik, krom ve camla uyum sağlayan bu renk ayrıca gri, beyaz ve siyahla kombine edilebilir. Sarıdan estetik değeri yanında işlevsel olarak da faydalanılabilir. Özellikle görme problemi olan kişilerin mutfağında kulplar sarı renkte yapılarak kapaklarla kontrast oluşturulabilir. Bu şekilde kulpların daha rahat algilanması sağlanmiş olur.

Beyaz:
Temiz görünümünden dolayı mutfaklar için en popüler seçim olan beyaz renk insanlar üzerinde hijyen ve tazelik duyguları uyandırır. Ayrica mekanın daha büyük algılanmasını sağlar. Eger başka renklerle birlikte kullanılırsa diger renkleri yansıtarak etkilerini arttırır. Örnegin; beyaz duvarları olan bir mutfakta dolaplar canlı kırmızı ise genel mekan hafif gül rengi olarak algılanacaktır.
Beyaz mutfakların en büyük dezavantajı ise soguk hissi yaratmasıdrr. Ancak beyazla birlikte ahşap gibi dogal malzemeler ya da sarı, turuncu, yeşil gibi renkler kullanılarak bu etki azaltılabilir.

Siyah:
Siyah, gizem duygular uyandırır. Ayrica zarafet, eğlence ve zenginliğin simgesidir. Siyahın aşırılıkları dengeleyici özelliği vardır. Başka renklerle birlikte kullanılması ise o rengi daha çok meydana çıkaracakır. Siyah büyük mekanları daha küçük ve gizemli hissettirir.
Mutfak dolapları siyah olarak tercih edilmiş ve bu renk mekanın geneline yayılmıssa zemin, duvar ve tezgahta krem, beyaz ya da gri gibi çok açık tonlardaki renkler tercih edilmeye çalısılmalıdır.
Siyah yalnizca mutfak dolapları, tezgah ve zeminde değil ayn zamanda çeşitli aksesuarlar, aydınlatma elemanları ve oturma üniteleri gibi hareketli mobilyalarda da kullanilabilir. Özellikle canlı renklerdeki bir mutfakta siyahın bölgesel olarak uygulanmasi mekan içerisinde renksel bir denge kurulmasını ve diger rengin daha çok ön plana çıkmasını sağlayacaktır.